Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu’nun “Sağlıkta Türkiye Yüzyılı’nı başlatıyoruz” sözleriyle duyurduğu politikalarla övünülen sağlık sistemine ilişkin çarpıcı bir değerlendirme Ankara Tabip Odası’ndan geldi. Oda, artan başvuru sayıları, özel hastanelerdeki hızlı artış ve şehir hastanelerinin kamu bütçesine yükü nedeniyle sağlık sisteminin sürdürülemez bir noktaya geldiğini vurguladı.
2002 yılında 208 milyon 966 bin olan hekime müracaat sayısının 2024’te yüzde 401 artarak 1 milyar 47 milyon 877 bin 901’e ulaştığına dikkat çeken Ankara Tabip Odası, bu artışın Sağlıkta Dönüşüm Projesi’nin sonucu olduğunu ifade etti. Sağlık Bakanlığı’nın yayımladığı 2024 yılı verilerine göre:
Birinci basamak: 453 milyon 941 bin 227 başvuru
İkinci ve üçüncü basamak: 593 milyon 936 bin 674 başvuru
Toplam: 1 milyar 47 milyon 877 bin 901 başvuru
Oda, bu tabloyu “hizmet sunumundaki niteliği düşüren, iş yükünü artıran ve çalışma koşullarını ağırlaştıran sistemin yıkıcı etkisi” olarak değerlendirdi.
Sağlık Bakanlığı’nın 2025 bütçe teklifinde, kişi başı hekime müracaatın 2025 için 11,9, 2026 için 12,32, 2027 için 12,6 olarak tahmin edildiği hatırlatılan açıklamada, 2024 yılı itibarıyla şimdiden 2026 tahmininin üzerine çıkıldığı vurgulandı. Türkiye’de her bir yurttaşın yılda ortalama 12,2 kez sağlık kurumuna başvurduğu belirtildi.
Oda, özel hastane sayısındaki artışa da dikkat çekti. 2002’de 271 olan özel hastane sayısının 2024’te 552’ye çıktığı, bu sürede kamu hastanelerinin sayısının 774’ten 941’e, üniversite hastanelerinin ise 50’den 69’a yükseldiği aktarıldı. Özel sektörün son 22 yılda 2 kattan fazla büyüyerek sağlık sektörünün üçte birini kontrol eder hale geldiği belirtildi.
Kamu Özel İş Birliği (KÖİ) modeliyle yapılan şehir hastanelerine ilişkin veriler de değerlendirmede yer aldı. Sağlık Bakanlığı’nın “Bütçe Giderlerinin Faaliyet Sınıflandırması Tablosu”na göre 2025 yılı başında 15 milyar 129 milyon 245 bin TL olarak öngörülen harcamanın, yılın ilk dokuz ayında 80 milyar 916 milyon 996 bin TL’ye ulaştığı belirtildi.
Ankara Tabip Odası, Sayıştay Başkanlığı’nın Eylül 2024’te yayımladığı Sağlık Bakanlığı Denetim Raporu’na atıfla şehir hastanelerinde tespit edilen sorunları sıraladı:
Şirketlerin hizmet taahhütlerine uymadığı, bazı hastanelerde eksik hizmet verildiği
Ticari alan sınırlarının aşıldığı, kullanılmayan doğal gazın faturalandırıldığı
Sabit ve taşınabilir eşyaların eksik teslim edildiği
TSE belgesi olmayan tıbbi cihazların kullanıldığı
Planlanan hemodiyaliz ünitelerinin açılmadığı
Görüntüleme ve laboratuvar hizmetlerinde gecikmeler yaşandığı
Bazı hastanelere fazla ödeme yapıldığı, bazı bedellerin ise tahsil edilemediği
Açıklamada, “popülist ve piyasa-yönelimli Sağlıkta Dönüşüm Programı yerine, eşitlikçi ve kamucu sosyalleştirme ilkelerini esas alan, laik, bilimsel ve çağdaş bir sağlık sistemine” ihtiyaç olduğu belirtildi. Şehir hastaneleri için yapılan sözleşmelerin feshedilmesi, kira ve hizmet bedeli ödemelerinin sonlandırılması ve bu hastanelerin kamulaştırılması çağrısında bulunuldu. Şehir hastanelerine yapılan ödemelerin ise “tiksindirici borç” sayılarak şirketlere herhangi bir ödeme yapılmaması gerektiği ifade edildi.