Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu, bisikletin 60 yıllık tutkusu ile çevrilen pedallar yıllar boyunca Bisiklet Heyecanını Bir İlçeden Diğerine taşıyan, nesilden nesile aktarılan bir gelenek…
Zorluklara yılmayan bir serüven: Ekonomik sıkıntıların özel sektör desteğiyle aşılması, Ödünç bisikletlerle kazanılan zaferler, savaşlar nedeniyle gelen çöküşler…Ve değişmek üzere parkurun dondurulması önerileri...Hepsi, dönem gazetelerinde yer buldu.
Tüm bu gelişmeler yaşanırken pedallar tutkuyla yolculuğuna devam etti. Sadece zorlu yollar aşıldı, yeni nesile aktarılan bir tutkuyu, bisiklet sevgisini ilmeklenen ülke insanın kalbine aşıladı.
1963'ten bu yana… TUR serüveni Türkiye'nin sanayi ve altyapı hamlelerine, krizlere, afetlere, jeopolitik gelişmelere tanıklık etti. Pandemi dışında yolculuğuna aralıksız devam etti,
Cumhurbaşkanlığı makamının ve spor camiasının desteğiyle büyüdü. Bisiklet Kültürünün gelişmeleri, gençlere ilham vermesi, turizm tanıtım misyonu ve dev medyaya katılımı ile yıllar boyunca Türk bisikletinin lokomotifi oldu.
2010 yılında Turkuaz renkli lider Mayosu ile yeni bir döneme yelken açtı. Ege'nin benzersiz ilhamlarından alan Turkuaz forması; yıllar içinde gün geldi bir Olimpiyat şampiyonunun üstünde parladı, gün geldi genç yetenekler bu forma ile bisiklet dünyasında yıldızlaştı.
Türkiye'nin en üst kategorideki uluslararası bisiklet yarışlarının Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turunun Lider mayoları ustadan çırağa aktarılan gururun simgesi birer yadigâr olarak Türkiye yollarında yolculuğunu sürdürdü.
Ve o unutulmaz isimler…
İki kez genel klasman galibiyetine ulaşanlar: Rıfat Çalışkan, Ali Hüryılmaz, Erdinç Doğan, Ghader Mizbani, Mert Mutlu …
12 kez start alan Türk bisikletinin efsanesi: Rıfat Çalışkan …
11 etap zaferiyle tarih yazanlar: Mark Cavendish ve André Greipel …
ve gözetimli bisikletçi TUR sırasında önemli katkılar sundu.Türkiye'yi dünya bisikletinin aktarımına taşındı.
60 yıldır hız kesmeden devam eden TUR…Sadece bir yarış değil…Bir kültür, bir gelenek, bir tutku!
Türkiye'nin doğal ve kültürel zenginliklerini dünyaya tanıtan, sporun gücüyle gençlere ilham veren bir buluşma…
Teknolojiyle sporun buluştuğu, kapsamlı teknik ekibin görev aldığı, üst düzey üretimle 190'dan fazla ülkeye ulaşan dev bir Organizasyon!
CUMHURBAŞKANLIĞI TÜRKİYE BİSİKLET TURU… BİSİKLETİN 60 YILLIK TUTKUSU
1963 yılında Marmara Turu adıyla düzenlenmeye başlayan ve ilk kez 1965 yılında uluslararası statüde düzenlenen “Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu” Cumhurbaşkanlığı makamı himayesine alındığı yerde bu yana adına yakışır bir ilerleme kaydetmiş ve bugün dünyanın merakla beklediği, önemli yarışlar arasında yeri vardı.
Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu (TUR, Tour of Türkiye) dünyaca ünlü bisiklet takımlarını ve elit erkeklerin dünyasında dünyaca ünlü bisikletçileri Türkiye'nin doğal ve tarihi güzellikleri içinde ağırlanabilmektedir.
Türk bisikletlerinin değer katanı ve dünya bisikletinde önemli bir yeri ve marka değeri olan Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu, 60. yılında 27 Nisan-7 Mayıs tarihleri arasında 8 gün, 8 etapta; sürekliliğin gözde turizm odakları, doğal ve tarihi zenginliklerle çevrili güzergâhı boyunca dünyaca ünlü pedalların mücadelesine sahne olması, TUR 2025, Antalya-Antalya etabı ile 27 Nisan'da başlayıp, 4 Mayıs'ta Çeşme-İzmir etabı ile sona erecek.
CUMHURBAŞKANLIĞI TÜRKİYE BİSİKLET TURU TARİHİ
Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu, 1963 yılındaki dönemin Bisiklet Federasyonu Başkanı Talap Tunçalp'in bakış açısı ile planlanarak “Marmara Turu” adıyla start alıyor. 1965 yılında ilk kez uluslararası kimlik kazanır ve bu özelliğinden dolayı sonraki yıllarda Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nun başlangıç yılı kabul edilir. Aynı yıl, Bisiklet Federasyonu ve Beden Terbiyesi temsilcileri Devlet Başkanı Cemal Gürsel'i ziyaret eder ve TUR'un Cumhurbaşkanlığı himayesine duyuru gelir. 1966 yılında yapılan çalışmalar sonuç vermiş ve TUR, ilk kez Cumhurbaşkanlığı himayesine alınmıştır. 1973 yılında Türkiye Cumhuriyeti'nin 50.yıl anısına TUR'un adı “50.yıl Cumhurbaşkanlığı Uluslararası Türkiye Bisiklet Turu” olarak kullanılır. 1977'de TUR'u kazanan yabancı ekiplerden uzak durmak için Kupa'nın TUR'un en başarılı Türk ekibine bakıldığında kararlaştırılır ve bu karar 1977-1978 arasında iki yıl uygulanır. 1979-1982 yılları arasında TUR “Devlet Başkanlığı Bisiklet Turu” olarak listelenmiştir. 1981 yılında Atatürk'ün doğumunun 100.yılı anısına TUR, “100.yıl Devlet Başkanlığı Bisiklet Turu” kayıtlıdır.
UCI TAKVİMİNE GİRİŞ, PROFESYONEL TAKIMLARIN KATILIMI
2004 yılında Türkiye Bisiklet Federasyonu Başkanı olan Emin Müftüoğlu'nun Yönetim Kurulu ile birlikte federasyonun yeni vizyonu ile Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nun Uluslararası Bisiklet Birliği-UCI takvimine girmesi ve bu süreçte TC Cumhurbaşkanlığı'nın değerli himayeleri ve TC Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın destekleri TUR'da yeni bir dönem başlatmıştır.
Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu, 2006 yılında ilk kez 2.2 numaralı Uluslararası Bisiklet Birliği-UCI takviminde yer alıyor. TUR, 2008 yılında 2.1 kategorisine yükselirken Profesyonel Takımlar katılmaya başlar, TRT ve Eurosport ile önemli spor kanallarında ilk kez canlı olarak yayınlanır.
2010 yılında UCI takviminde 2.HC kategorisine yükselir. 2011 yılında lider mayosu daha önce sarı iken, 2011 yılından itibaren genel klasman lideri “Turkuaz” renkli lider forması ile ödüllendirilir. 2011 yılında ilk kez Türkiye UCI Kıta Takımları (Manisaspor ve Konya Şeker Spor-Vivelo) ile TUR'a katıldı.
2012 yılında TUR'a kraliçe etap olarak yapılan zorlu tırmanış etapları eklenmeye başlar ve Elmalı Göğübeli tırmanışı başlar. TUR, 2013 yılında “Turkuaz Rekabet” sloganıyla ürünleriyle. Katılan 25 takımdan 9'unun Dünya Turu takımının olması dikkat çekiyor.
1965 yılında uluslararası düzeyde birincisi organize edilen TUR, 2024 yılında 50.yılını kutlar ve “Yüzyılın ikinci yarısında başlangıç fiyatı” sloganıyla mevcuttur. Hatıra tuşuna basın. 2017 yılında TUR ilk kez Dünya Turu ürün yelpazesine sahiptir.
2022 yılında belirlenen 1915 Çanakkale Köprüsü TUR rotasına dahil edilir. Avrasya Tüneli, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü geçişleri ile birlikte 3 kez Asya-Avrupa geçişi gerçekleşiyor. TUR kupası ilk kez NFT formatı hazırlandı. 2023 yılında 6 Şubat 2023 günü yaşanan Asrın Depremi nedeniyle TUR Nisan bölgelerinden, aynı yılın 8-15 Ekim tarihlerine ertelenmesi ve 2.1 uluslararası nitelikte olması. Dünya Bisiklet özellikleri ve zorlu etaplarından kabul edilen Fethiye-Babadağ Tırmanışı ilk kez TUR rotasına bağlandı. Uluslararası ses getirir. TUR 2024, bir yıl aradan sonra ProSeries'in yerini koruyor.
CUMHURBAŞKANLIĞI TÜRKİYE BİSİKLET TURU'NDA TÜRK BİSİKLETİ
Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nun verilerine göre, 1963'te başlayan bu prestijli yarışta, Türk sporcuların etap zaferleri ve genel klasman birincilikleri dikkat çekicidir.
GENEL KLASMAN BİRİNCİLİKLERİ:
KİLOMETRE TAŞLARI
Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nun isim serüveni, kategori ve yaşanan gelişmeler açısından öne çıkan birkaç yıl aşağıda listelenmiştir:
1963: “Marmara Turu” adıyla start alır.
1965: “1. Uluslararası Marmara Turu” adıyla ilk kez uluslararası kimlik kazanır ve bu özelliğinden dolayı sonraki yıllarda isim yapılır Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nun başlangıç yılı kabul edilir.
1965: Bisiklet Federasyonu ve Beden Terbiyesi liderleri Devlet Başkanı Cemal Gürsel'i ziyaret eder ve TUR'un Cumhurbaşkanlığı himayesine duyuru gelir.
1966: Çalışmalar sonuç vermiş ve TUR ilk kez Cumhurbaşkanlığı himayesine alınmıştır. TUR bu yıl “2. Cumhurbaşkanlığı Uluslararası Marmara Bisiklet Turu” adını almıştır.
1968: Yarışmada yer alan “Marmara” beyanı kaldırılarak Türkiye vurgulanır ve uluslararası düzeyde dördüncü yıllarda yarışmanın adı artık “Cumhurbaşkanlığı Uluslararası Türkiye Turu” olarak çalıştırılır.
1971: Dönemin gazetelerinde “4.Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu” haberi yer alır. Hâlbuki'nin başlangıcı Marmara Turu, TUR'un dokuzuncu yılında olduğu düşünülen, ilk kez uluslararası katılımın gerçekleştiği yıl olan 1965 yılının göz önüne alınmasısa da yedinci yıldadır.
1972: O yıl aynı gazetelerde TUR'un adı “8.Cumhurbaşkanlığı Uluslararası Türkiye Bisiklet Turu” olarak yer alır ve sonraki yıllarda bu sıralamada izlenir.
1973: Türkiye Cumhuriyeti'nin 50.yıl anısına adı “50.yıl Cumhurbaşkanlığı Uluslararası Türkiye Bisiklet Turu” olarak kullanıldı.
1977: Cumhurbaşkanlığı Kupası'nın TUR'u kazanan yabancı takımlara ayrılmasını önlemek için Kupanın TUR'un başarılı Türk takımına transfer edilir ve bu karar 1977-1978 arasında iki yıl uygulanır.
1979: 1979-1982 yılları arasında TUR “Devlet Başkanlığı Bisiklet Turu” olarak karlılık kazanmıştır.
198 1: Atatürk'ün doğumunun 100.yılı anısına “100.yıl Devlet Başkanlığı Bisiklet Turu” kayıtlıdır.
2006: 2.2'lik UCI takviminde yer alıyor.
2008: “Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu” adıyla UCI takviminde 2.1. yaklaşık olarak. TRT ve Eurosport ile önemli spor kanallarında ilk kez canlı yayınlanır.
2010: UCI takviminde 2.HC kategorisine yükseldi. İstanbul zamana karşı etabıyla başlıyor. Tüm etapları HD kalitesinde yayınlanan ilk TUR unvanını kazanır.
2011: TUR lider mayosu daha sarı dönemde, 2011 yılından itibaren genel klasman lideri “Turkuaz” renkli lider forması ile ödüllendirilir. 2011 yılında ilk kez Türkiye UCI Kıta Takımları (Manisaspor ve Konya Şeker Spor-Vivelo) ile TUR'a katıldı.
2012: TUR'a Kraliçe Etap olarak anılan zorlu tırmanış etapları eklenmeye başlıyor. 2012 yılında Elmalı Göğübeli tırmanışı başladı.
2013 : “Turkuaz Rekabet” sloganıyla. Katılan 25 takımdan 9'unun Dünya Turu takımının olması dikkat çekiyor.
2014: 1965 yılında uluslararası düzeyde birincisi organize edilen TUR 50. yılını kutlar ve “Yüzyılın ikinci geçi için başlangıç satışları” sloganıyla birlikte gelir. Hatıra tuşuna basın.
2016: UCI 2.HC'nin başından sonuna kadar.
2017: TUR ilk kez Dünya Turu ürünleri yelpazesi.
2020: Dünya genelinde yaşanan Kovid-19 pandemisi nedeniyle yapılamamıştır.
2021: İlk kez Kapadokya'dan başlayarak ilk etap kar nedeniyle iptal edilir. Konya-Kuşadası güzergahında güzergahında.
2022: 2022 yılında tanımlanmış 1915 Çanakkale Köprüsü TUR rotasına dahil edilir. Avrasya Tüneli, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü geçişleri ile 3 kez Asya-Avrupa geçişi gerçekleşiyor. Güney Ege'de önceki yıl yaşanan orman yangınları nedeniyle TUR Bodrum-İstanbul ürünleri arasında yer alıyor. Tekirdağ etabı ile Trakya rotası dahil edilir. Yağış nedeniyle son etap nötralize edilir. TUR kupası ilk kez NFT formatı hazırlandı.
2023: 6 Şubat 2023 günü yaşanan Asrın Depremi nedeniyle TUR Nisan bölgelerinden, aynı yılın 8-15 Ekim tarihlerine ertelenmesi ve 2.1 ile sınırlı olması. Dünya Bisiklet özellikleri ve zorlu etaplarından kabul edilen Fethiye-Babadağ Tırmanışı ilk kez TUR rotasına bağlandı. Dünyadaki sesleri getirir.
2024: TUR, bir yıl aradan sonra ProSeries'in yerini koruyor.
CUMHURBAŞKANL IĞI TÜRKİYE BİSİKLET TURU KAZANANLAR LİSTESİ
1963 RİFAT ÇALIŞKAN TUR
1964 HASAN KILIÇ TUR
1965 RİFAT ÇALIŞKAN TUR
1966 İVAN BOBEKOV BUL
1967 DIMITAR KOTEV BUL
1968 ALEKSANDR KULİBİN RUSYA
1969 SAİDİ HUJİN RUS
1970 SLAVÇO NIKOLOV BUL
1971 CIOCAN CONSTANTIN ROM
1972 ANDRZEJ KARBOWIAK POL
1973 ALİ HÜRYILMAZ TUR
1974 SEYİT KIRMIZI TUR
1975 ALİ HÜRYILMAZ TUR
1976 VLADIMIR OSOKIN RUSYA
1977 VLADIMIR ŞAPOVALOV RUSYA
1978 VLASTIBOR KONECNY ÇEK
1979 AAVO PIKKUUS RUSYA
1980 YOURI KACHIRIN RUSYA
1981 GROZYO KALÇEV BUL
1982 ZBIGNIEW SZCZEPKOWSKI POL
1983 MIRCEA ROMASCANI ROM
1984 NENCHO STAIKOV BUL
1985 MIECZYSLAW POREBA POL
1986 JERZY SWINOGA POL
1987 ALEXANDER KRASNOV RUSYA
1988 İGOR NEÇAYEV BUL
1989 KANELLOS KANELLOPOULOS GRE
1990 TOLKATCHEV VITALI RUS
1991 Robert Glajza SL
1992 STIENWEG STEFAN GER
1993 İVAN STANÇEV BUL
1994 ZAYDET KRYSTIAN POL
1995 Andrei Kivilev KAZ
1996 DIMITAR DIMITROV BUL
1997 EL SAET KHLAFI EGT
1998 ERDİNÇ DOĞAN TUR
1999 ERDİNÇ DOĞAN TUR
2000 SERGEY LAVRENENKO KAZ
2001 MERT MUTLU TUR
2002 GHADER MIZBANI IRANAGH IRI
2003 MERT MUTLU TUR
2004 AHAD KAZEMİ IRI
2005 SVETOSLAV TCHANLIEV KIRILOV BUL
2006 GHADER MIZBANI IRI
2007 IVAILO GABROVSKI BUL
2008 DAVID GARCIADAPENA ESP
2009 DARLY IMPEY RSA
2010 GIOVANNI VISCONTI ITA
2011 ALEXANDER EFIMKIN RUS
2012 ALEXSANDR DYACHENKO KAZ
2013 NATNAEL BERHANE ERİ
2014 ADAM YATES İNGİLTERE
2015 KRISTIJAN DURASEK CRO
2016 JOSÉ GONÇALVES POR
2017 DIEGO ULISSI ITA
2018 SAM BENNETT IRL
2019 CALEB EWAN AUS
2020 -- --
2021 DIAZ GALLEGO JOSE MANUE ESP
2022 BEVIN PATRICK NZL
2023 LUTSENKO ALEXEY AST
2024 FRANK VAN DEN BROEK NL
CUMHURBAŞKANLIĞI TÜRKİYE BİSİKLET TURU İSTATİSTİKLERİ
Özellikle Mark Cavendish ve André Greipel, 11'er etap zaferiyle TUR'un başarılı sprinterleri arasında yer alıyor. İrlandalı pedal Sam Bennett'in Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nda 9 etap zaferi bulunuyor. 2017 yılında ilk kez katıldığı TUR'da kazandığı 4 etabın kariyerini değiştirdiğini dile getiren yıldız bisikletçi Sam Bennett, bisikletinde nazar boncuğu taşıyor. Belçikalı bisikletçi Jasper Philipsen ise son yıllarda gösterdiği performansla dikkat çekmiş, 2023 yılında 4 etap zaferi kazanarak toplamda 7 etap galibiyetine ulaşmıştı.
(TUR'a Profesyonel Takımlar 2008 yılında katılmaya başladı)
Yıl 1. 2. 3.
2024 VAN DEN BROEK Frank KUDUS Merhawi Double PAUL
2023 LUTSENKO Alexey ZWIEHOFF Ben TEJADA Harold
2022 BEVIN Patrick VINE Jay SEPÚLVEDA Eduardo
2021 DÍAZ José Manuel VINE Jay SEPÚLVEDA Eduardo
2020 PANDEMİ NEDENİ İLE YAPILMADI
2019 GROßSCHARTNER Felix CONTI Valerio KUDUS Merhawi
2018 PRADES Eduard LUTSENKO Alexey HAAS Nathan
2017 ULISSI Diego HANSEN Jesper MASNADA Fausto
2016 GONÇALVES José ARROYO David STALNOV Nikita
2015 ĐURASEK Kristijan SEPÚLVEDA Eduardo MCCARTHY Jay
2014 YATES Adam TAARAMÄE Rein HARDY Romain
2013 BERHANE Natnael BAGOT Yoann MÉDEREL Maxime
2012 DYACHENKO Alexandr PETROV Danail Andonov PALOMARES Adrián
2011 EFIMKIN Alexander ZEITS Andrey PINOT Thibaut
2010 VISCONTI Giovanni VAN GARDEREN Tejay MONCOUTIÉ David
2009 IMPEY Daryl MALACARNE Davide GARCÍA DAPENA David
2008 GARCÍA DAPENA David BENÍTEZ José Alberto JACOBS Pieter
2018 0:00 PRADES Eduard LUTSENKO Alexey
2021 0:01 DÍAZ José Manuel VINE Jay
2009 0:01 IMPEY Daryl MALACARNE Davide
2014 0:05 YATES Adam TAARAMAE Dizginlemek
2017 0:12 ULISSI Diego HANSEN Jesper
2016 0:18 GONÇALVES José ARROYO David
2008 0:18 GARCÍA DAPENA David BENÍTEZ José Alberto
2019 0:19 GROßSCHARTNER Felix CONTI Valerio
2022 0:20 BEVIN Patrick VINE Jay
2023 0:26 LUTSENKO Alexey ZWIEHOFF Ben
2010 00:29 VISCONTI Giovanni VAN GARDEREN Tejay
2015 0:32 ĐURASEK Kristijan SEPÚLVEDA Eduardo
Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu, genç kapasiteli uluslararası sahnede performans göstermeleri için önemli bir platform olmuştur. Aşağıda bu turda düzenli ve kariyerlerinde önemli adımlar atan bazı genç bisikletçiler bulunmaktadır:
Bu bisikletçiler, Türkiye Bisiklet Turu'nda sergiledikleri performanslarla dikkat çekmiş ve kariyerlerinde önemli başarılar elde etti.