Massachusetts Institute of Technology (MIT) öğretim üyesi ve Nobel ödüllü iktisatçı Prof. Dr. Daron Acemoğlu, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekonomi politikalarını eleştiren dikkat çekici bir değerlendirmede bulundu. Acemoğlu, X (eski adıyla Twitter) platformunda yaptığı paylaşımda, Trump’ın uyguladığı gümrük tarifeleri, NATO gibi ittifaklara yönelik çıkışları ve ülke içindeki kurumsal yapıyı zayıflatan adımlarının, ABD ekonomisinin temel dengelerine zarar verdiğini söyledi.
Acemoğlu, paylaşımında şu ifadeleri kullandı:
“Cari açık = finans hesabı fazlası. ABD’nin cari açığı, büyük ölçüde ABD varlıklarının (tahviller, özel borçlanma araçları, hisse senetleri) yabancılar için güvenli ve likit olması nedeniyle mümkün. Ancak Trump’ın tarifeleri, müttefiklere saldırıları ve ABD kurumlarını sarsan politikaları, bu varlıkları daha az güvenli hale getiriyor. Bu durumda finans hesabı kötüleşecek, cari açık kapanacak. Trump için zafer — ama bir Pirus zaferi.”
Acemoğlu’nun açıklamasında dikkat çektiği gibi, ABD’nin yıllardır yüksek cari açık vermesinin temel nedeni, yabancı yatırımcıların Amerikan varlıklarını güvenli bulması. Bu güven sayesinde ABD’ye sürekli sermaye girişi olurken, ülke dış ticarette açık verse bile bu açık finanse edilebiliyor.
Ancak Trump’ın ticaret savaşları, uluslararası kurallara karşı tutumu ve kurumlara olan güveni zedeleyen açıklamaları, bu güven ortamını sarsıyor. Yatırımcılar Amerikan varlıklarını daha riskli görmeye başladıklarında, ABD’ye sermaye akışı azalabilir. Bu durumda finans hesabındaki fazla düşer ve ekonomi kendini dengelemek için cari açığı kapatmak zorunda kalır.
Trump, uzun süredir ABD’nin dış ticaret açığını bir “kayıp” olarak tanımlıyor ve bunu düşürmeyi politik bir öncelik olarak sunuyor. Acemoğlu ise, bu hedefe ulaşmanın ekonomiye güveni yıkarak, yani bedeli çok ağır bir yoldan gerçekleşebileceği uyarısında bulunuyor. Ekonomi literatüründe sık kullanılan bir ifade olan “Pirus zaferi”, bir savaşın kazanılmış gibi görünse de kaybedilene eş değer bedellerle sonuçlanması anlamına geliyor.