Enerji, bakım-onarım ve güvenlik gibi hizmet maliyetlerindeki yükseliş, site aidatlarına rekor artışlar olarak yansıdı. Aidatlar 2024’ün ilk yarısında ortalama yüzde 60 artarken, lüks sitelerde bu oran yüzde 160’a ulaştı.
Enerji, bakım-onarım ve güvenlik gibi hizmet maliyetlerindeki artış, İstanbul’da site aidatlarına yansıdı. Yıl ortasında gelen elektrik ve doğalgaz zamları, 2024 yılında birçok sitede aidatlara ara zam yapılmasına neden oldu. Enflasyonun düşmesine rağmen aidatların gerilemesi beklenmiyor. Bu durum, ocak ayında düzenlenen genel kurullarda site sakinleri, kiracılar ve yöneticiler arasında gerginliğe yol açıyor.
Gayrimenkul değerleme şirketi EVA’nın araştırmasına göre, 2024’ün ilk altı ayında aidatlar, kiralardan daha fazla artış gösterdi. İstanbul’da 2023 Ocak ayı ile 2024 Ağustos ayı karşılaştırıldığında aidatlar ortalama yüzde 60 yükseldi. Lüks sitelerde bu oran yüzde 160’a kadar çıktı.
Cumhuriyet'in haberine göre, İstanbul’da aidatlar ortalama 4 bin liradan başlıyor ve lüks villa sitelerinde 15 bin liranın üzerine çıkıyor. İlçelere göre en düşük aidatlar genellikle Silivri ve Çatalca’da görülürken, en yüksek aidatların ödendiği ilçeler arasında Beşiktaş, Şişli, Kadıköy ve Sarıyer ilk sıralarda yer alıyor.
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, aidatların belirlenmesinde maliyetlerin dikkate alınması gerektiğini vurguladı. “Sitelerin dışarıdan hizmet aldığı firmalar ve personel maaşlarındaki artışlar, aidatlara zam olarak yansıyor. Ancak burada önemli olan, yapılan zammın maliyetlerin üzerinde olup olmadığını incelemek” dedi. Akdoğan, site yönetimlerinin görevinin denk bütçe yapmak olduğunu belirterek, site sakinlerinin genel kurullara katılarak bütçe detaylarını incelemesi gerektiğini söyledi.
Akdoğan, aidatların projelerin büyüklüğüne ve konutların tipine göre farklılık gösterdiğine dikkat çekti. “60 konutluk bir projeyle 600 konutluk bir projenin aidat gideri bir değildir. Daha az konutlu projelerde maliyetin konutlara pay edilmesi, aidatları artırabilir. Ayrıca aidatlar belirlenirken metrekare birim fiyatlarına göre fiyatlandırmalar yapılır. Site sakinleri bu fiyatlandırmaların doğruluğunu kontrol etmelidir” dedi.
Akdoğan, aidat artışlarının şeffaf bir şekilde hesaplanması ve açıklanması gerektiğini vurgulayarak, site sakinlerinin yönetici seçiminde deneyimli kişilere öncelik vermelerinin önemini dile getirdi. Yönetimin harcamaları denetlemesi ve sitenin bütçe dengesini koruması gerektiğini belirtti.