Dünya ısınıyor, yaşam alanları daralıyor

2024 yılı, iklim krizinin etkilerini en sert şekilde hissettirdiği yıllardan biri olarak tarihe geçti. Paris İklim Anlaşması’nın hedefleri tehlikeye girerken, dünya genelinde felaket boyutunda iklim olayları yaşandı. Bilim insanları geleceğe dair karamsar senaryolar çiziyor.

2015 yılında imzalanan Paris İklim Anlaşması, küresel sıcaklık artışını 1,5 santigrat derece ile sınırlandırmayı hedefliyordu. Ancak aradan geçen dokuz yılın ardından bu hedef şimdiden aşıldı. 2024’te dünya ortalama sıcaklığı 1,6 dereceye ulaştı. Uzmanlar, bu artışın yüzyıl sonuna kadar 3,1 dereceye çıkabileceği uyarısında bulunuyor. Bu durum, iklim krizinin kontrol edilemez bir boyuta ulaşabileceği yönündeki endişeleri artırıyor.

SİYASETİN İKLİMLE İMTİHANI

Independent'ta yer alan habere göre; iklim krizine yönelik küresel çabalar, siyasal tercihlerle giderek zayıflıyor. ABD’de Donald Trump’ın yeniden başkanlık koltuğuna oturmasının ardından ülke ikinci kez Paris Anlaşması'ndan çekildi. Trump yönetimi, fosil yakıt projelerine destek vererek petrol ve gaz üretimini artırma yoluna gitti. Bu adım, ABD'nin küresel iklim liderliğinden uzaklaştığına dair güçlü bir işaret olarak değerlendiriliyor.

Öte yandan Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei, iklim değişikliğini “sosyalist bir yalan” olarak nitelendirerek çevre politikalarını sert şekilde eleştiriyor. Bu söylemler, küresel ölçekte çevre bilincinin zayıflamasına neden olurken, ülkelerin harekete geçmesini de zorlaştırıyor.

Birleşmiş Milletler’e (BM) göre, ülkelerin yüzde 95’i 2035 yılına kadar belirlemeleri gereken yeni iklim hedeflerini zamanında sunamadı. Bu durum, küresel mücadelede büyük bir koordinasyon eksikliği olduğunu ortaya koyuyor.

ABD'DEN GERİ ADIM, PROJELER DURDU

Joe Biden döneminde BM çatısı altındaki Yeşil İklim Fonu'na 1 milyar dolarlık destek sağlayan ABD, Trump yönetiminin gelişiyle bu katkıyı geri çekti. Önceki dönemde verilen toplam 4 milyar dolarlık taahhüt rafa kalktı. Bu karar, çevre projelerine doğrudan yansıdı.

Kolombiya’daki 70 milyon dolarlık Amazon ormanlarını koruma projesi iptal edilirken, Endonezya'daki Borneo Orangutan Koruma Vakfı 50 bin dolarlık fonunu kaybetti. Kenya ve Endonezya’daki nesli tükenme tehlikesi altındaki hayvanlara yönelik projeler de risk altında. Ayrıca, ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA) bütçesinde büyük kesintilere gidildi. En az 880 çalışanın işten çıkarılması planlanıyor.

2024: FELAKETLER YILI

2024 yılı, iklim felaketlerinin tüm dünyayı etkilediği bir yıl oldu. Batı Afrika ve Güney Asya’daki aşırı yağışlar ve seller, binlerce kişinin ölümüne yol açtı. Güney Amerika’da yaygın kuraklıklar yaşanırken, yıl boyunca dünya genelinde tam 41 gün boyunca tehlikeli seviyelerde sıcaklıklar kaydedildi.

Sudan’da yaşanan sıcak hava dalgası nedeniyle öğrenciler baygınlık geçirdi, okullar iki hafta kapalı kaldı. Amazon Havzası’nda tarihin en düşük su seviyeleri ölçüldü. BM verilerine göre, Afrika kıtasında yalnızca son bir yılda 159 aşırı hava olayı meydana geldi ve bu olaylar 28 binden fazla insanın yaşamını yitirmesine neden oldu.