Gazze’de yaşanan katliamlar nedeniyle Slovenya, İspanya, İzlanda, İrlanda ve Hollanda, İsrail’in yarışmaya katılması halinde 2026 Eurovision Şarkı Yarışması’na katılmayacaklarını açıklamıştı. Avrupa’nın göbeğinden yükselen bu vicdani tavır, Eurovision’un geleceğini tartışmaya açarken, Müslüman kimliğiyle dayanışma göstermesi beklenen Azerbaycan ise tam tersi bir açıklama yaptı:
“Bizim katılımımız hiçbir ülkenin yarışmaya katılıp katılmamasına bağlı değil.”
İspanya, “Gazze’deki soykırıma ortak olmayacağız” diyerek boykotu başlatan ilk ülke oldu. Ardından Slovenya, İzlanda, İrlanda ve Hollanda da aynı çizgiye katıldı. Avrupa kamuoyunda “tarihi bir duruş” olarak nitelendirilen bu kararlar, Eurovision’un 70. yılına gölge düşürdü.
Al Jazeera'ya konuşan Azerbaycan Eurovision yetkilisi, "Katılımımız diğer ülkelerin tercihlerine bağlı değil; müzik birliği için buradayız" dedi. Azerbaycan, 2012'de ev sahipliği yaptığı yarışmada Ermenistan'ın çekilmesine rağmen devam etmiş bir ülke olarak, benzer jeopolitik gerilimlere alışkın. Yetkili, "İsrail'in katılımı bizi etkilemez; odak noktamız kaliteli bir şov" diyerek, boykot dalgasını "bölücü" bulduklarını ima etti.
Azerbaycan’ın tavrında enerji ilişkilerinin de belirleyici olduğu öne sürülüyor. İsrail’in petrol ihtiyacının büyük bölümünü Azerbaycan karşılıyor ve bu sevkiyat Türkiye üzerinden yürütülüyor. SOCAR’ın işlettiği boru hattı üzerinden taşınan Azeri petrolü, Gazze’deki savaş devam ederken dahi İsrail’e ulaşmaya devam ediyor.
Bu durum Türkiye’de gençlerin sert tepkisine neden oldu. İstanbul başta olmak üzere birçok kentte yapılan protestolarda gençler, İsrail’e petrol sevkiyatının durdurulmasını istedi. Ancak eylemler polis müdahalesiyle karşılaştı; çok sayıda genç gözaltına alındı ve tutuklamalar gerçekleşti.
Eurovision tarihinde siyasi gerekçelerle yarışmaya alınmayan ülkeler olmuştu. Ukrayna’ya yönelik saldırıları nedeniyle Rusya’nın katılımı 2022’den bu yana yasaklanmıştı. Batı dünyası, bu örneği hatırlatarak, “Rusya’ya savaş nedeniyle uygulanan yaptırım, neden İsrail’in Gazze’de işlediği suçlara karşı uygulanmıyor?” sorusunu gündeme taşıdı.
İnsan hakları savunucuları, Müslüman bir ülke olan Azerbaycan’ın Gazze konusunda sessiz kalmasının daha da vahim olduğunu belirtiyor. “Batılı ülkeler boykot kararıyla İsrail’e baskı kurmaya çalışırken, Bakü’nün bu duruşu yalnızca Filistin halkını değil, tüm İslam dünyasının vicdanını yaralıyor” değerlendirmeleri öne çıkıyor.