Yıl sonu enflasyonunun yüzde 31 civarında gerçekleşmesi beklenirken, emekli ve memur maaşları ile asgari ücrete yapılacak zam oranlarına ilişkin en güçlü senaryolar netleşiyor. Uzmanlara göre oranlar yüksek görünse de alım gücü kaybını telafi etmeye yetmiyor.
Türkiye yıl sonu enflasyonuna odaklanmışken milyonların merak ettiği zam oranlarına ilişkin hesaplamalar da netleşmeye başladı. TÜFE’nin ilk 10 ayında yüzde 28,62 olarak gerçekleşmesi ve kasım ile aralık aylarında aylık yüzde 1’er artış yaşanması halinde yıllık enflasyonun yüzde 31,2 seviyesinde oluşması bekleniyor. Böylece hükümetin açıkladığı yüzde 31’lik yıllık enflasyon hedefinin büyük ölçüde tutacağı öngörülüyor.
Bu tablo, memur, emekli ve asgari ücretli için 2025 zam dönemine dair güçlü ipuçları veriyor.
SGK Uzmanı Özgür Erdursun, yıl sonu tahmini enflasyon senaryosu üzerinden emekliler için muhtemel zam oranlarını değerlendirdi. Erdursun’un hesaplamalarına göre:
Bu hesaplamalar sonucunda yıllık toplam artış oranları şöyle şekilleniyor:
Ancak Erdursun, “Bu oranlar kağıt üzerinde büyük görünse de market fiyatları, barınma maliyetleri ve temel ihtiyaçlardaki hızlı yükseliş sebebiyle alım gücünü artırmaya yetmiyor” uyarısında bulunuyor.
Hâlihazırda en düşük emekli maaşı 16.881 TL seviyesinde bulunuyor.
Olası zam senaryosu ise şöyle:
Uzmanlar, refah payı verilip verilmeyeceğinin son toplantılarda şekilleneceğini belirtiyor.
2024 yılında ara zam yapılmayan asgari ücret halen 22.104 TL düzeyinde.
Teknik hesaplamalara göre ekonomik göstergeler yüzde 16–20 aralığında artışa işaret etse de, piyasada yaşanan kira, gıda, ulaşım ve giyim fiyatlarındaki hızlı tırmanış nedeniyle yüzde 25 zam ihtimali öne çıkıyor.
Bu senaryoda:
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun aralık ayındaki ilk toplantısında yol haritası netleşecek.
Asgari ücret son 5 yılda nominal olarak 8 kat artmasına rağmen enflasyon nedeniyle alım gücünde aynı ölçüde bir yükseliş sağlanamadı. Son yıllardaki değişim şöyle:
Ekonomistler, artışların rakamsal olarak büyük görünmesine rağmen temel tüketim kalemlerindeki sert yükselişin maaşlardaki reel değeri düşürdüğünü ifade ediyor.