Üsküdar Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı Doç. Dr. Hadiye Yılmaz Odabaşı, Nevruz'un tarihi ve kültürel önemiyle ilgili önemli açıklamalarda yer aldı.
Nevruz kutlamalarının ilk nerede ve ne zaman öğrenildiği biliniyor!
Orta Asya'dan Ortadoğu'ya ve Balkanlar'a kadar geniş bir coğrafyada kutlanan Nevruz'un, Farsçada “yeni gün/yeni yılın ilk günü” anlamına geldiğini dile getiren Doç. Hadiye Yılmaz Odabaşı, "Nevruz kutlamalarının ilk nerede ve ne zaman yapıldığı bilinmemekle birlikte bu kutlamalara ilk olarak İran'a rastlanır. Öte yandan bahar bayramı, tarih çeşitli coğrafyalar ve toplumlarda farklı adlarla kutlanır. 21 Mart Nevruz ise hem Asya Türk boylarında hem de Selçuklu ve Osmanlı Devleti'nde coşkulu kutlamalar yapılmıştır. Asya Hun İmparatoru Mete Han'dan beri yani MÖ 2. Nevruz'un Türklerde kutlandığı. Türk boyları Nevruz'la baharın başlangıcı olarak kabul edilen 21 Mart günü tabiatın yeniden uyanması ve dolayısıyla sözleşme üretimin başlamasını bayram olarak kabul etmiştir.” dedi.
II. Meşrutiyet'in ilanından sonra Nevruz bayramı resmî törenleriyle kutlandı
Osmanlı Devleti'nde Nevruz-ı Sultani olarak 21 Mart gününün hem sarayda hem de halk arasında kutlanırken, bugün Nevrûziye adı verilen ve şifa verildiğine inanılan bir macunun yenmesinin de adet haline geldiğini kaydeden Doç. Dr. Hadiye Yılmaz Odabaşı, "II. Meşrutiyet'in ilanından sonra ise Nevruz bayramı resmî törenleri eşliğinde kutlanmaya başlandı. Türk dünyasında Nevruz, Ergenekon ile ilişkilendirilmiştir. Ergenekon Destanı'na göre büyük Tatarlara yenilen Türkler birma ile sadece birkaç kişi sağ kurtulabilmiştir. Sağ kalan kaçarak dört kişi dağlarla Ergenekon'da görmeye başladı. 400 yıl Ergenekon'da yaşayan Türkler sığmaz hale geldi Otlaklı güzel yurtlara ulaşmak ancak dört bir yanından dağlarla küresel çıkış yolu bulamamışlardı.Bir rivayete göre demir madeni olan dağlar ateşle çıkış oradaydı.O günden bu yana yeni yılın başlangıcını sayarak bayram yaptılar.Başka bir rejime göre çıkış yaptılar.O günde Yeni Gün yani Nevruz adını vererek bayram yapıyorlardı. diye konuştu.
Nevruz Bayramı, Türk dünyasının tamamında yaygın olarak kutlanıyor
Doç. Hadiye Yılmaz Odabaşı, Nevruz Bayramının, Türk dünyasının tamamında yaygın olarak kutlandığını ifade ederek, şöyle devam etti:
“Türk dünyasının tamamında yaygın olarak kutlanan Nevruz Bayramı Altay Türklerinde Cılgayak Bayramı, Azerbaycan Türklerinde Ergenekon Bayramı, Bozkurt Bayramı, Başkurt Türklerinde Ekin Bayramı, Doğu Türkistan'da Yeni Gün, Gagavuz Türklerinde İlk Yaz, Karaçay Türklerinde Gutan, Sabantoy, Tegri Toy, Kazakistan Türklerinde Nevruz, Nevruz Kazan Türkleri ve Karapapaklarda Ergenekon, Kırgızistan'da Noruz, Kumuk Türklerinde Yazbaş, Nogay Türklerinde Nevruz, Özbekistan Türklerinde Nevruz, Tatarlarda Nevruz, Türkmenlerde Teze Yılı ve Uygur Türklerinde Yeni Gün adlarıyla kutlanmaktadır.
Türklerin tarih boyunca yaşattığı gelenek…
Türklerin tarih boyunca yaşattığı geleneksel bir bayram olan Nevruz'un temel politikalarının, tüm bayramlarda olduğu gibi sevgi, kardeşlik ve yardımlaşma olduğunu söyleyen Doç. Hadiye Yılmaz Odabaşı, "Yeni yılın başlangıcı kabul edilen bugünde yapılan etkinliklerle tüm Türk dünyasında yenilik, coşku, canlanma, uyanma, dirilme, kardeşlik ve sevgi her yıl tazelenmektedir. Nevruz Bayramıyla, binlerce yıllık geçmişi olan kültürel bir değer korunmakta, Türk olayların ortak duygu ve düşünceleri sırasında manevi birlik verilmektedir." Şekilli şekiller tamamlandı.
