Financial Times'ın haberine göre, dünyanın en büyük fındık üreticisi Türkiye’de hasadın düşük olması ve spekülatif alımların artmasıyla birlikte Nutella ve çikolata üreticisi İtalyan Ferrero Grubu ile Türk fındık tüccarları arasında bir kısır bekleyiş yaşanıyor.
Fındık fiyatları, bu yıl ilkbaharda yaşanan don ve zararlı böcek salgını nedeniyle azalan arzın etkisiyle yaz başından bu yana neredeyse iki katına çıktı. Ferrero, dünya fındık üretiminin yaklaşık çeyreğini tüketmesine rağmen, kendi stoklarını kullanmaya ve Şili ile ABD’den tedarik sağlamaya başladı. Ancak bu geri duruş, piyasadaki fiyatları düşürmeye yetmedi.
Londra merkezli tüccar Giles Hacking, Financial Times’a yaptığı açıklamada, “Türk üreticiler ellerine geçirdiği her şeyi alıyor, Ferrero’nun tekrar pazara dönmesini bekliyorlar. Bu durum, Ferrero ile uzun vadeli stokçular arasında adeta bir pazarlık savaşı oluşturuyor” diye konuştu.
Ferrero’nun iç fındık tedarik ve işleme birimi Ferrero Hazelnut Company Genel Müdürü Marco Botta ise, Türk tüccarlarıyla yaşanan süreci esprili bir dille yorumladı: “Ferrero, Türkiye’nin fındık kralları için yeni Godot* hâline geliyor. Herkes oyun peşinde” ifadelerini kullandı.
Normal yıllarda Türkiye, dünya üretiminin yaklaşık iki üçünü oluşturan 600-700 bin ton fındık hasadı yapıyor. Ancak bu yıl, uzmanlar Türkiye’nin üretiminin 500 bin tonun altına düşebileceğini öngördüklerini açıkladı. Resmi tahminler 450 bin ton civarında olsa da, Ulubey Fiskobirlik Şubesi Başkanı Cemil Temiz, “Gerçek rakamın 300 bin tonu geçmeyeceğini düşünüyorum” dedi.
Doğu Karadeniz’deki geç don ve bilinen kahverengi böcek istilası, kullanılabilir verimi daha da düşürdü. Bu gelişmelerle birlikte, kabuksuz doğal fındık fiyatı Haziran ayında ton başına 9 bin dolardan 18 bin dolara yükseldi. Tonu 18 bin dolara çıkan iç fındık karşısında Nutella üreticisi Ferrero Türkiye’den alımı durdurdu.
Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ise taban fiyatı bu sezon yaklaşık yüzde 20 artırdı. Ancak piyasa bu artışı hızla geçti. TMO konu hakkında yorum yapmadı. Ferrero cephesi ise fiyatların düşmesini bekliyor.
Botta, “Bu yıl uzun vadeli bir stoklamamız var, acelemiz yok” diyerek piyasada sabırlı durduklarını açıkladı.
(“Godot”, beklenen ama asla gelmeyen, ulaşılamayan bir şeyi temsil eder. Modern literatürde ve kültürde “Godot’yu beklemek”, genellikle uzun süre beklemek, ama beklenenin gelmeyeceğini bilmek ya da belirsizliği kabullenmek anlamında mecazi olarak kullanılır.)