Türkiye’de ekonomik krizin etkileri her geçen gün daha fazla hissedilirken, barınma alanında yaşanan kriz endişe verici boyutlara ulaştı. Ülke genelinde yıllık kira artış oranı ortalama yüzde 120’ye çıkarken, büyükşehirlerde bu oran yüzde 200’lere dayandı. Ankara, İstanbul ve İzmir gibi metropollerde kira bedellerindeki fahiş artış, ev sahibi-kiracı ilişkilerini adliyeye taşıdı.
Ekonomik krizle birlikte barınma maliyetleri kontrol edilemez hale gelirken, ev sahipleri ile kiracılar arasındaki uyuşmazlıklar büyük ölçüde yargıya intikal etti. BirGün’ün ulaştığı Adalet Bakanlığı verilerine göre, sadece 2024 yılında “kiralananın tahliyesi” konulu dava dosyası sayısı 127 bin 676’ya ulaştı. Bu dosyaların 69 bin 609’u aynı yıl içinde açılırken, 57 bin 7’si önceki yıldan devredildi. Davalarda toplam davalı sayısı ise 116 bin 334 olarak kayıtlara geçti.
Tahliye taleplerinin yargıya taşınmasında yıllara göre dikkat çekici bir artış yaşandı. 2020’de sadece 28 bin 430 olan tahliye davası sayısı, 2023’te 91 bin 183’e, 2024’te ise 127 bin 676’ya çıktı. Dört yılda yaklaşık 100 bin dosyalık artış yaşandı.
İşte yıllara göre “kiralananın tahliyesi” konulu dava dosyası sayıları:
2020: 28.430
2021: 36.631
2022: 42.031
2023: 91.183
2024: 127.676
Konut krizinin başka bir boyutu da icra dosyalarında ortaya çıkıyor. 2024 sonu itibarıyla hukuk mahkemelerinde kiracılara yönelik 34 bin 366 icra dosyası bulunduğu belirtildi. Bu dosyalarda icra talebiyle karşı karşıya kalan kişi sayısı ise 35 bin 589.
Barınma krizinin en yoğun hissedildiği iller ise başta Ankara, İstanbul ve İzmir. Bu şehirlerde kira artış oranları bazı semtlerde yüzde 200’ü aştı. Özellikle orta ve dar gelirli yurttaşlar için barınmak artık bir lüks haline geldi.
TÜİK ve özel sektör verilerine göre üç büyük ilde kira bedellerinde 2021 ile 2025 arasındaki değişim dikkat çekici:
İstanbul: 2021’de ortalama kira 3.749 TL iken 2025’te 26.490 TL’ye yükseldi (%606 artış)
İzmir: 2021’de 2.510 TL olan ortalama kira, 2025’te 25.151 TL’ye çıktı (%902 artış)
Ankara: 2021’de 1.933 TL olan kira bedeli, 2025’te 23.939 TL oldu (%1138 artış)