Türkiye'de kurumların 20 sene içinde değişmesi gerek

Türkiye'de yaşlanma hızının arttığını söyleyen, Nobel Ödüllü ekonomist Prof. Dr. Daron Acemoğlu, "20 sene içinde, hem kurumların hem beşeri sermayenin değiştirilmesi gerek." uyarısını yaptı.

Türkiye
  • A-
  • A
  • A+

Prof. Dr. Daron Acemoğlu, Türkiye Kurumsal Yatırımcılar Derneği’nin (TKYD) düzenlediği zirvede konuştu. Tüm dünya için risk oluşturan belirsizlik halinin Türkiye'yi daha çok etkilediğini söyleyen Acemoğlu, dört ana belirsizliğin ‘yapay zekâ’, ‘eşitsizlik ve istihdam, yaşlanan nüfus’, ‘iklim değişikliği’, ‘küresel gerginlikler ve değişimler' olduğunu vurguladı. Acemoğlu'na göre hepsinin odak noktası teknoloji, teknolojinin yönü ve doğru kullanılması. Acemoğlu, "Kurumlarımızın ve aynı zamanda beşeri sermayemizin çok doğru şekilde kullanılması lazım.” ifadelerini kullandı.

'DAHA UZUN ÇALIŞMAK GEREKECEK'

Türkiye'nin genç nüfus avantajını kaybetmeye başladığını hatırlatan Acemoğlu, “Türkiye diğer ülkelerden bile daha genç ve genç nüfusu 20. yüzyıl boyunca Türkiye’nin potansiyelini, dinamiğini arttıran bir güçtü. Ama Türkiye’nin yaşlanma hızı neredeyse Japonya’nın hızı kadar artıyor. Bu çok hızlı bir değişim Türkiye için. Ama bu değişimin ötesinde Türkiye’de aslında demografik riskler daha da fazla. Çünkü yaşlanan bir nüfusla beraber Türkiye’de erken emeklilik problemi de çok hızlı bir şekilde artmaya başlıyor. Türkiye’de aktif sigortalı yani çalışan, pasif sigortalılara göre çok azalmaya başladı özellikle son 5-6 sene içinde. Çünkü insanlar erken emekliliğe ayrılıyorlar. Bu demografik değişimle tabii ki insanların daha uzun çalışmaları önemli bir hâle gelecek. Türkiye’de buna ters giden bir akım da var.” şeklinde konuştu.

'TÜRKİYE'DE VERİMSİZ BÜYÜME VAR'

Dünya gazetesinde yer alan habere göre Acemoğlu'nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

“2007’nin başında aynı Amerika’nın çok hızlı büyüdüğü, bir 10 senelik gördüğümüz gibi yüzde 3’ün üstünde, hatta yüzde 5’e yakın bir toplam faktör verimliliği var. Bu dönemde hatırlarsanız yabancı sermaye çok hızlı geldi. Kurumsal reformlar ekonominin durumunu düzeltti. Özellikle enflasyon kontrol altına alındı. Yolsuzlukta kontrol, yolsuzluğun kontrol altına alınması konusunda önemli adımlar atıldı.

Ne yazık ki bu dönem sona eriyor ve 2006’dan şu ana kadarki zaman diliminde de yine yüzde 0 bir büyüme. Yani Türkiye düşük kaliteli büyüme gösteriyor, verimliliği artıramadığı için.”

TEKNOLOJİ ÜRETİMİ

“Türkiye ilk başta düşük teknoloji ürünleri ihraç ediyordu. Tekstil ya da tarım gibi. En yüksek teknoloji ürünleri üretmiyor. Yapay zeka ya da uçak yok ama orta yüksek teknoloji ürünler; beyaz eşyalar ve elektroniklerde büyük bir artış var.

Ama 2007’den sonra bakıyorsunuz, burada hiçbir artış yok. Yani Türkiye 2006’da ne ihraç ediyordu ise aşağı yukarı teknoloji açısından aynı şeyleri ihraç ediyor. Düşük kalitelerle büyümenin nedenlerinden bir tanesi de yeterince teknolojiye, insana, insan kaynaklarına yatırımda bulunmamak."

ADALETSİZ GELİR DAĞILIMI

Bazen inşaata Türkiye neredeyse yüzde 20 yatırımda bulunuyor. Makine ve teçhizata yüzde 10. Hatta bazen yüzde 10’un altında. Tabii ki böyle bir büyüme tablosuyla ortaya çıkan problem eşitsizlik. Yine eşitsizlikte biraz bir iyileşmeler vardı 2000’lerin başlarında. Niye? Çünkü üretkenlik arttığı zaman, aynı zamanda ücretlerin arttığını görüyorsun. Üretkenliği, verimliliği artırmadığınız zaman ücretleri arttırmak çok zor ve bu nedenle de toplam faktör verimliliğinin yavaşladığını ve büyümediğini görüyorsunuz.,

Yine bakarsanız toplam gelirin çok büyük bir bölümü en zengin yüzde 1’e gidiyor. Bu kesimin geliri giderek artıyor son 20 senedir."

'GENÇLER TEKNOLOJİ ÇAĞINA HAZIR DEĞİL'

“Türkiye’de yeterince insan liseden mezun olmuyor ve daha da önemlisi lise müfredatı da insanları yeni teknoloji çağına hazırlamıyor. Türkiye’de lise altı eğitimi olan kesim, birçok ülkeden, özellikle Latin Amerika ve Avrupa ülkelerinden çok daha yüksek, en fakir Asya ülkeleri ile neredeyse aynı durumda.

Daha da kötüsü bu bilimin, teknolojinin çok önemli hâle geldiği bir çağda Türkiye yeterince genci yüksek lisansa ve doktoraya göndermiyor. Türkiye’ye bakarsanız yüksek lisans ve doktora mezunu sayısı birçok ülkenin çok altında. Ve insanlar ne konularda uzmanlaşıyor dediğiniz zaman; teknolojinin en ağırlıklı olduğu ve büyüyen konularda yeterince yatırım olmadığını, yeterince kalifikasyonu olan eleman olmadığını görüyorsunuz."

'2008'DEN SONRA KURUMLAR ZAYIFLADI'

"Kurumlar konusunda da Türkiye’nin çok daha iyisini yapması lazım. 2000’le 2007 arasında Türkiye’nin toplam faktör verimliliği iyileşti. Vatandaş sesinin duyurulması, siyasi istikrar, hükümet etkinliği, regülasyonun kalitesi, hukukun üstünlüğü, yolsuzluğun denetlenmesi gibi konulara baktığınız zaman bunların çoğunda bir iyileşme görüyoruz.

Kriz sonrası, özellikle 2008’den sonra baktığımız zaman kurumsal reformlarda tam tersine bir zayıflama var. Türkiye’de bu bir tek ekonomi kurumlarında değil, aynı zamanda siyasi kurumlarda da bir zayıflık gösteriyor. Bunun nedenini, bunun önemini vurgulamanın nedeni de şu, tabii ki Türkiye’nin demokrasisi çok önemli ve Türkiye’nin geleceği demokraside.”

'İNSAN KAYNAKLARINA YATIRIM YAPILMALI'

"Yapay zekâyı doğru kullanan ülkeler belki eşitsizlik problemine daha iyi yanıtlar vermeye başlayacak. Yaşlanan toplumlar aynı zamanda yeni fırsatlar üretecek, yeni hizmetler gerektirecek ve bunu teknolojiyi ve beşeri sermayeyi kullanan ülkeler çok doğru kullanacaklar.

İklim değişikliği içinde çok büyük fırsatlar var ve aynı zamanda değişen dünya düzeni içinde de başarılı olan ülkeler teknolojiyi doğru kullanıyor, teknolojinin yönünü doğru tespit eder ve buna uygun bir şekilde insan kaynaklarına yatırımda bulunan ülkeler. Bunların her biri için kurumlar çok önemli. Kurumlar bu yatırımları denetleyecekler ve aynı zamanda toplum içinde bir uyuşma ve bir barış sağlayacaklar ki bu fırsatlara doğru bir şekilde yatırımlarda bulunabilelim."

'TÜRKİYE DİNAMİK POTANSİYELİNİ KAYBETMEYE BAŞLAYACAK'

"Türkiye’nin önünde çok kısa bir pencere kaldı. 10, belki 20 sene içinde artık hem kurumların hem beşeri sermayeyi değiştirmesi lazım. Çünkü dünya hızlı bir şekilde değişiyor ve Türkiye nüfusu o genç dinamik potansiyelini kaybetmeye başlayacak. Bu yüzden de ben hâlâ Türkiye’nin potansiyeline gerçekten inanmama rağmen önümüzde çok çalkantılı zamanlar olduğunu da düşünüyorum."

Yorum Yazın

Ayşe Akın, kalbini Squid Game yıldızına kaptırdı

Demokratik çözümün adresi Meclis, muhatabı 86 milyon insandır

Cumadan bu yana 342 yangın çıktı, en sorunlu ilimiz Hatay

CHP Kurultay Davası Asliye Ceza’da görülecek

İzmir'deki operasyon siyasi hesaplaşma

Markette 38 ürünün 26'sında fiyat arttı

CHP İzmir Teşkilatı'na operasyon

Yeni yüzyılda teröre yer yok

İmalat sanayinde daralma derinleşiyor

Türk Dünyası Kültür Sanat Ve Sinema Vakfında yeni dönem

Sektörün Sorunlarına Kadın Eliyle Çözüm Vakti

Türk Üretimi Arpların Amerika Çıkarması

ZŁOMBOL 2025 RALLİSİ GIRESUN’DA SONA ERECEK

Bayrampaşa'da şampiyonluk kutlaması

Volvo EX30 Türkiye Yollarında

e-Fatura’da son gün yarın

Grev zamanı geldiğinde herkes noksansız uygulayacak

TÜİK, işşizliğin azaldığını açıkladı

Beş ayda 49 bin kepenk indi

Kamu harcamalarında yapay zeka dönemi başladı

DEM Parti'den Şeyh Said için 'iade-i itibar' çağrısı

İkinci el araca Avrupa’dan 2.5 kat daha fazla ödüyoruz

YSK'nın verdiği kararı başka mahkeme bozamaz

İsrail'in sıradaki hedefi Türkiye

En düşük emekli maaşı asgari ücret seviyesine çıkarılmalı

Sırbistan'da öğrenciler Vuvic iktidarını protesto etti

İmamoğlu ile Erdoğan arasındaki fark açılıyor

Bebek Otel için yıkım kararı

'Kurtuluş yok tek başına ya hep beraber ya hiçbirimiz'

Manisa’da 3 köy tahliye edildi, yol kapandı

Yükleniyor

Sırbistan'da öğrenciler Vuvic iktidarını protesto etti

Yoon Suk Yeol, sıkıyönetim soruşturması kapsamında sorgulandı

Hamaney'i aşağılık bir ölümden kurtardım

İran nükleer projesini yeniden inşa etmeyi düşünürse tekrar saldıracağız!

ABD’nin saldırısı, İsrail’in arkasındaki gücü gösterdi

İran'ın nükleer programı yok oldu

İran nükleer silah elde etmek için ihtiyaç duyduğu her şeye sahip

Pis işlerimizi İsrail hallediyor

Her saldırıya aynı sertlikte karşılık veririrz

'Tahran halkı saldırıların bedelini çok yakında ödeyecek'

Ayşe Akın, kalbini Squid Game yıldızına kaptırdı

Sıla Türkoğlu güzelliğiyle büyüledi

Güzel oyuncu eleştiri yağmuruna karşı olan sessizliğini bozdu

Melisa Döngel soluğu tatilde aldı!

Güngör, Sofia Vergara’nın üstsüz pozunu beğenince...

Aslı Bekiroğlu hastane odasından isyan etti

Melis Sezen kısa taytıyla poz verdi!

Demet Özdemir bayramda soluğu babasının yanında aldı

Hazal Subaşı sezonu açtı

Pelin Akil hastanelik oldu

Volvo EX30 Türkiye Yollarında

İkinci el araca Avrupa’dan 2.5 kat daha fazla ödüyoruz

Ali Özçete OSS'de güven tazeledi

Ekonomik kriz ulaşımı da vurdu

Ticaret Bakanlığı'ndan ikinci el araç ticaretine sıkı denetim

BYD’den 22 modelde beklenmedik indirim

Tüketiciyi yanıltan reklamlara 15,8 milyon lira ceza kesildi

Otomotiv üretimi ilk 5 ayda yüzde 1,4 geriledi

Arızalı otomobil yenisiyle değiştirilecek

Otomotiv sektörü ihracatta rekor tazeledi

Uzmanlar Diş Sağlığına Karşı Uyarıyor

Yanlış Beslenme Kalp Durmasına Yol Açabilir!

Türkiye'deki nanelerde klorpirifos alarmı

Yedikule Göğüs Hastalıkları Hastanesi’nde Çete Çökertildi

Tarım Bakanlığı baharatlardaki hileyi açıkladı

İstanbul’da kene vaka sayısı 7 bini aştı

Alparas Tunç: DMD (Duchenne Musküler Distrofi) İle Mücadele Eden Bir Çocuk

Bu kene türü hem hayvanlar hem de insanlar için ciddi risk taşıyor

Rafine şeker yaşlanmayı hızlandırıyor

Her 3 üründen biri limit dışı pestisit içeriyor

ROK, Fatih Altaylı'nın tahliye edileceği tarihi açıkladı!

Fatih Altaylı’nın neden tutuklandığı belli oldu!

Fatih Altaylı’ya soruşturma ve gözaltı

Yüzüncüyıl Gazeteciler Derneği Yeni Döneme Hızlı Başladı

Ekonomi Basını Başarı Ödülleri sahiplerini buldu

Saray’ın bekçi köpeği değil halkın çoban köpeği olurum

Halk TV'nin sahibi Cafer Mahiroğlu hakkında yakalama kararı

Gökçek'in kanalında 'Uyuşturucu' ve 'fuhuş' soruşturması

Silivri’den dışarı çıkmanın kestirme yolu gizli tanıklık

KRT emekçileri: Bayramı direnişle geçiriyoruz

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2