EKONOMİ

EKONOMİ Haberleri

Üreten biziz ama kazanan Mısır

Tekstilde kriz büyüyor. Büyük firmalar üretimi Mısır gibi daha ucuz ülkelere kaydırırken, küçük atölyeler hayatta kalmaya çalışıyor. Yıllardır sektörde olan Aslan, “Üreten biziz ama kazanan Mısır” dedi.

Üreten biziz ama kazanan Mısır
  • A-
  • A
  • A+

Bir zamanlar Türkiye ekonomisinin lokomotiflerinden biri olan tekstil sektörü, son yıllarda giderek derinleşen bir krizle karşı karşıya. Özellikle küçük ve orta ölçekli üreticiler, artan maliyetler ve azalan siparişlerle ayakta kalmakta zorlanıyor. Sektörün kalbinde, İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde faaliyet gösteren bir atölyeye konuk olduk. 30 yıllık deneyimiyle sektöre tanıklık eden Erol Aslan, krizin etkilerini, nedenlerini ve iş gücündeki dönüşümü çarpıcı ifadelerle anlattı.

BİR ZAMANLAR CANLI OLAN ATÖLYELER ŞİMDİ SESSİZ

Erol Aslan, tekstil sektörüne henüz çocuk yaşta adım atmış, 1990’ların altın çağında ustalık öğrenmiş bir isim. Bugünse, geçmişin canlı temposundan eser kalmadığını söylüyor:

“Eskiden makineler sabah açılır, gece yarısına kadar çalışırdı. Merter, Osmanbey, Laleli’de her atölyede iş vardı. Bugünse makineler çalışıyor ama artık kâr etmiyoruz. Hatta bazı günler makineleri hiç açmadan geçiriyoruz.”

Atölyede o gün gömlek dikiliyor. Ancak Aslan, üretimin artık düzenli değil, günübirlik siparişlerle yürüdüğünü anlatıyor:

“Bugün gömlek var, yarın iş olmayabilir. Eskiden üretim planlıydı, firmalar siparişlerini aylar öncesinden verir, atölyeler önünü görebilirdi. Şimdi belirsizlik hâkim. Çalışan da belirsizlik içinde, işveren de.”

SEKTÖRÜ SARSAN ÜÇ TEMEL NEDEN

Aslan’a göre Türkiye tekstilinin gerilemesinin temelinde üç önemli sorun yatıyor:

ÜRETİM MALİYETLERİNİN ARTIŞI:

“Kira, elektrik, işçilik, kumaş… Hepsi çok pahalı. Üretici bu maliyetleri kaldırmakta zorlanıyor. Hele küçük atölyeler için bu tablo daha da yıkıcı.”

DOLAR KURU BASKISI:

“Hammaddeyi dolarla alıyoruz ama içeride satış fiyatı dövize göre artamıyor. Bu kur baskısı yüzünden zararına üretim yapmak zorunda kalan çok firma var.”

İÇ PİYASADA DARALMA VE TALEP EKSİKLİĞİ:

“Pandemiden sonra iç piyasa biraz toparlanır gibi oldu ama 2022’den bu yana ciddi bir durgunluk var. Tüketici harcamıyor, firmalar da sipariş vermiyor. Büyük firmalar çareyi Mısır, Bangladeş, Pakistan gibi daha ucuz üretim yapan ülkelere kaçmakta buldu.”

'BURADA NUMUNE, ASIL ÜRETİM MISIR’DA'

Aslan, büyük firmaların üretimi dış ülkelere kaydırmasının sektördeki dengeleri altüst ettiğini söylüyor:

“Artık Türkiye sadece numune ülkesi oldu. Koleksiyonları burada hazırlıyorlar ama üretimi Mısır’a taşıyorlar. Ustabaşılarını bile yurt dışına gönderiyorlar. Sonra orada ürettirdikleri ürünleri getirip Türkiye’de satıyorlar. Biz burada emeğimizi veriyoruz, parayı Mısır kazanıyor.”

İŞ GÜCÜNDE DÖNÜŞÜM: TÜRK İŞÇİLER GİDİYOR, YABANCILAR GELİYOR

BirGün'de yer alan habere göre; sektörde yaşanan krizin bir diğer yansıması ise değişen iş gücü yapısı. Aslan, artık atölyelerde yerli işçi bulmanın neredeyse imkânsız olduğunu belirtiyor:

“10 kişilik bir atölyede 5-6 kişi yabancı oluyor. Suriyeli, Afgan, Türkmen, Afrikalı işçiler çalışıyor. Eskiden Moğol işçiler vardı, şimdi daha çok Afganlar var. Genç Türkler bu işi yapmak istemiyor.”

Aslan, bu durumun zanaatkârlığı da yok ettiğini düşünüyor:

“Biz ustalığı çıraklıktan öğrenirdik. Şimdi işçiler sadece bir makine öğreniyor, diğer süreçleri bilmeden üretim yapıyor. Eskiden işin ruhu vardı, şimdi sadece hız var.”

KAPANAN ATÖLYELER, KAYBOLAN HAYALLER

Sadece üretim değil, hayaller de krizin gölgesinde kalıyor. Aslan, kendi çizimlerini ve tasarımlarını gösterirken sesi buruklaşıyor:

“Kendi çizdiğim kıyafetler var, kalıplarını çıkardım, diktim. Ama sipariş olmayınca devam edemiyoruz. Bir tasarımı üretmenin maliyeti çok yüksek. Düşünsene, hayal ediyorsun ama gerçeğe dönüştüremiyorsun. O yüzden tasarımlar defterlerde kalıyor.”

Aslan’ın çizim defterinde onlarca tasarım var ama yalnızca birkaçı hayata geçmiş. Kendi mağazasını açma hayalini ise bir süredir rafa kaldırmış:

“Üretim maliyetleri bu kadar yüksekken mağaza açmak hayal gibi. Ama şartlar elverse, kendi tasarımlarımı satmak isterdim. Çünkü hâlâ tekstili seviyorum.”

‘10 YILA KADAR SADECE BÜYÜKLER KALIR’

Türkiye’de tekstil hâlâ önemli bir istihdam alanı ve ihracat kalemi. Ancak küçük ölçekli üreticiler hızla sistemin dışına itiliyor. Aslan, bu gidişatın sürdürülebilir olmadığını düşünüyor:

“Bu gidişle 10 yıl sonra Türkiye’de sadece büyük fabrikalar kalır. Küçük atölyeler ya tamamen kapanır ya da fason üretimden başka bir şey yapamaz. Oysa bu sektör bir zamanlar milyonlarca kişiye umut veriyordu.”

SON SÖZ: “BUGÜN VARIZ, YARIN BELKİ YOKUZ”

Aslan’ın sözleri, sadece kendi hikâyesini değil, sektördeki binlerce küçük üreticinin ortak hikâyesini yansıtıyor:

“Biz tekstilciler krizlere alışığız ama ilk kez bu kadar büyük bir belirsizlikle karşı karşıyayız. Eskiden işler kötü de olsa yarını planlayabiliyorduk. Şimdi öyle bir umut da yok. Türkiye, tekstildeki avantajını kaybediyor. Eğer bu gidişata bir çözüm bulunmazsa, tekstil sadece geçmişte kalan bir başarı hikâyesi olur.”

Yorum Yazın

İsrail, İran'la savaşacak arkadan hedef Türkiye'dir

KUZEY KIBRIS YAZA CAPITON İLE 'MERHABA' DEDİ

Dilan Polat psikiyatri kliniğine yattı

Ehliyet yenilemek isteyenlere ücret şoku

İran’dan İsrail’e misilleme saldırısı

Kanunumuzda 'radar cezası' diye bir ceza yok

Ali İlbak ve Yusuf İlbak 'ev hapsi' ile tahliye edildi

Askerî müdahale dahil tüm seçenekler masaya yatırılmalıdır

ABD, Orta Doğu’ya askeri takviye yapıyor

Netenyahu, Türkiye'nin bölgesel etki alanlarını hedef alıyor

'İsrail'in haydutluğuna dur denmeli'

İsrail’in İran’a saldırısında can kaybı 78’e yükseldi

Zeytinliklerde madencilik düzenlemesi yeniden Meclis'te

İran saldırısı Türkiye'ye mesajdır

İç cepheyi tahkim etmek milli birlikle olur

LGS sınavına girecek öğrencilere altın değerinde 12 tavsiye

İsrail’in İran saldırısı bölgesel savaşa yol açabilir

Seçim kazanmış gibi selfie çektirdiler

Muğla Büyükşehir Belediyesi öğrenci biniş ücretini 1 TL yaptı

Bayramda otobüs firmalarına ceza yağdı!

ANGACOM 2025’te Canovate Group teknoloji gücünü sergiledi

İsrail'i savunmaya hazırız

Benzinin ardından motorine de zam

Tahliye davaları son 4 yılda beş kat arttı

Yurtdışından izinsiz altın getirene sabit para cezası iptal

İsrail'den İran'a hava saldırısı

Açlık sınırı 23 bini aştı, yoksulluk 82 bin liraya dayandı

Yapımı 50 milyon euro, garantisi 208 milyon euro

İsrail'den Gazze'de yardım bekleyen sivillere saldırı

Parti içinde FETÖ geçmişi olmayan temiz birini bulamıyorlar

Yükleniyor

İran’dan İsrail’e misilleme saldırısı

ABD, Orta Doğu’ya askeri takviye yapıyor

İsrail’in İran’a saldırısında can kaybı 78’e yükseldi

İsrail’in İran saldırısı bölgesel savaşa yol açabilir

İsrail'i savunmaya hazırız

İsrail'den İran'a hava saldırısı

İsrail'den Gazze'de yardım bekleyen sivillere saldırı

Donald Trump uçağa binerken tökezledi

Çin, Afrika Kıtası’nı borç sarmalına soktu

Suriye’de mayo giymek yasaklandı

Güzel oyuncu eleştiri yağmuruna karşı olan sessizliğini bozdu

Melisa Döngel soluğu tatilde aldı!

Güngör, Sofia Vergara’nın üstsüz pozunu beğenince...

Aslı Bekiroğlu hastane odasından isyan etti

Melis Sezen kısa taytıyla poz verdi!

Demet Özdemir bayramda soluğu babasının yanında aldı

Hazal Subaşı sezonu açtı

Pelin Akil hastanelik oldu

Fatma Turgut'un ehliyetine el konuldu

Yasmin Erbil plajda aşka geldi

Arızalı otomobil yenisiyle değiştirilecek

Otomotiv sektörü ihracatta rekor tazeledi

Kur hareketlendi, zam gecikmedi

Otomotiv üretimi yüzde 9 azaldı

Taşıtlara yeni vergi gündemde

Yabancı şirketler Türkiye'den çıkış hazırlığında

Türkiye elektrikli otomobil üssü oluyor

Avrupa'da Tesla satışları sert düştü

Araç kiralarken dolabdırılmayın!

Otomotiv üretimi şubat ayında yüzde 13,3 azaldı

İstanbul’da kene vaka sayısı 7 bini aştı

Alparas Tunç: DMD (Duchenne Musküler Distrofi) İle Mücadele Eden Bir Çocuk

Bu kene türü hem hayvanlar hem de insanlar için ciddi risk taşıyor

Rafine şeker yaşlanmayı hızlandırıyor

Her 3 üründen biri limit dışı pestisit içeriyor

Sarıyer Börekçisi mide bulandırdı!

Her dört tepsi baklavanın birinde dışkı kökenli bakteri çıktı

Sağlıklı bir Kurban Bayramı sofrası nasıl olmalı

Özel hastanenin aldığı fazla ücret tüketiciye iade edildi

Gıda takviyeleri ilaç değildir

Saray’ın bekçi köpeği değil halkın çoban köpeği olurum

Halk TV'nin sahibi Cafer Mahiroğlu hakkında yakalama kararı

Gökçek'in kanalında 'Uyuşturucu' ve 'fuhuş' soruşturması

Silivri’den dışarı çıkmanın kestirme yolu gizli tanıklık

KRT emekçileri: Bayramı direnişle geçiriyoruz

'Özgürlükçü anayasa' söylemlerine sakın inanmayın

Gazeteci Kadıköy'de gözaltına alındı

Azerbaycan’da Kıbrıs Konusu Masaya Yatırıldı

Yavuz Yılmaz, Yüzüncüyıl Gazeteciler Derneği’nde Güven Tazeledi

Gazetecilerden Sivas Cumhuriyet Üniversitesi'ne Ziyaret

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 36 30 1 5 60 95
2.Fenerbahçe 36 26 4 6 51 84
3.Samsunspor 36 19 10 7 14 64
4.Beşiktaş 36 17 8 11 23 62
5.İstanbul Başakşehir 36 16 14 6 4 54
6.Eyüpspor 36 15 13 8 5 53
7.Trabzonspor 36 13 11 12 13 51
8.Göztepe 36 13 12 11 9 50
9.Rizespor 36 15 17 4 -6 49
10.Kasımpaşa 36 11 11 14 -1 47
11.Konyaspor 36 13 16 7 -5 46
12.Alanyaspor 36 12 15 9 -7 45
13.Kayserispor 36 11 13 12 -12 45
14.Gazişehir Gaziantep 36 12 15 9 -5 45
15.Antalyaspor 36 12 16 8 -25 44
16.Bodrum FK 36 9 17 10 -17 37
17.Sivasspor 36 9 19 8 -16 35
18.Hatayspor 36 6 22 8 -27 26
19.Adana Demirspor 36 3 28 5 -58 2