Emlak piyasasında taşlar pek yerine oturmuyor. Bir yanda satış rekorlarının coşkusu, diğer yanda reel fiyatların tatsız bir şekilde düşmesi...
Fiyat ortalamasında 2024’ün son ayına kadar yüzde 29.4’lük artış var ki; kulağa güzel geliyor. İşin içerisine enflasyonu katınca bir de bakıyoruz ki yüzde 12.0’lik bir gerileme söz konusu…
***
Yine de bu gerileme yanıltmasın sizi… İstanbul’da metrekare fiyatı Ocak 2021’de 4.706 lirayken Ekim 2024’te 42.526 liraya zıplamış. Üç buçuk yılda gelirini 9 katına çıkaran var mı aramızda? Fiyatlar hiç ucuz değil aslında!
Yüksek mevduat faizlerine ‘göz süzerek’ bakan ama kendine hala “Benim gönlüm gayrimenkulden yana” diyen de pek çok...
Madem ekonomi karmakarışık, insanın elini duvara sürtüp “Bu ev artık benim” deme hissi de bir başka oluyor tabii…
***
Konutlar tarlada yetişmediğine göre, alıcıların sayısı arttığında, satıcıların sayısı da artıyor ki devir gerçekleşsin. Alış rekor kırıyorsa, satış da kırıyor.
Kimi nakit ihtiyacından satıyor, kimi fiyatların hızlı artmayacağını düşünüyor. Kiracılarla boğuşmaktan, bilirkişi beklemekten, mahkemelerde sürünmekten bıkanlar da satışta…
***
Bu faiz oranlarıyla kredi alınır mı? Alınırsa ödenebilir mi? Krediyle satışlar yüzde 278 arttı!
Haliyle bunu böyle söyleyince işin derinliklerine inmeyince ağzınızdan çıkabilecek tek kelime “vay be!” İyi de kredilerin toplam satışlar içindeki payı sadece yüzde 13’te…
Daha da enteresanı krediyle finanse edilen satışların toplam değeri de yüzde 5 civarında… Evler aslında nakit para ile alınıyor. Piyasa, cebinde cash parası olanların omuzunda yükseliyor.
***
İnşaat maliyetleri ise artmaya devam ediyor. Bir de meşhur “kat karşılığı oranlarının yapışkanlığı” var ki, arsa sahipleri eski şaşaalı oranlardan vazgeçmiyor. “Arkadaş, o devir kapandı!” diyen müteahhit çok ama kimsenin dinlediği yok.
Tabii işin içerisinde yurt dışına yönelen yerli yatırımcı söz konusu… Avrupa’nın çoğu yerinde evler Esenyurt’un yarı fiyatına! Yabancı da görüyor manzarayı. Onlara satışlar yarı yarıya azaldı.
***
Konut piyasasının eski şaşalı günlerine dönmesi yakın zamanda pek mümkün görünmüyor. Ekonomik büyüme ve gelir dağılımında düzelme olmadan, kim taksitlerini nasıl ödeyecek ki?
Yatırım için “Türk Lirası güven vermiyor” diyenlerdenseniz, konut piyasasında işler karışık, ama fırsatlar da yok değil… Mevcut kredi oranları ile ev almak ileride tat kaçırabilir.
2025 ise şimdiden “en zorlu sene” ilan edilmiş durumda… “Hazır olun, fırtına geliyor” tadında… Yalnız bir istisna söz konusu… Eğer paranız varsa ve aldığınız evde oturacaksanız hiç düşünmeyin, alın gitsin... Kaybedilen zamanın fiyatı olmaz bu dünyada.
https://www.nefes.com.tr/yazarlar/murat-muratoglu/emlak-piyasasi-karisiyor-5946