İşte karşınızda muhteşem şehir hastaneleri… Yerli ve milli… Yok eşi benzeri… Dünyanın bizi kıskanma sebebi… Sadece biz çok akıllı olduğumuz için yapamıyorlar benzerlerini…
İngiltere bu sistemi denedi. Daha yatırım aşamasında fark ettiler ki bu model, sağlık sistemini de sağlık için kamu tarafından ayrılan bütçeyi kurt gibi yiyip bitirir. Karşılanamaz bir yük getirir. Vazgeçtiler!
***
Bizde tam tersi… Yapımlarına iyice gaz verildi. Millete; “Devletin kasasından bir kuruş bile çıkmayacak” diye yalan söylenip müteahhitlere ihaleler dağıtıldı. Çiğ köfteci dükkânı açar gibi yaptırılan şehir hastaneleri bütçeyi yedi bitirdi.
Bu yılın faturasına bir bakalım. Sağlık Bakanlığı’nın kiracı olduğu şehir hastanelerine 2024 yılı için ayrılan 83 milyar 694 milyon TL’lik ödenek hunharca tüketildi. Sadece 11 ayda 86,2 milyar TL gitti.
Peki bu yıl ne planlanıyor? Tam 104,6 milyar TL ayırıldı ama bu hesap da tutmayacak tahmin edersiniz ki… Bedava peynir sadece fare kapanında olur misali…
***
Türkiye’de bugün itibarıyla 25 şehir hastanesi hizmet veriyor. Bunların 18 tanesi yap-işlet-devret modeliyle yapıldı. Hayret verici bir biçimde 7 şehir hastanesini devlet yaptı.
Peki devlet şehir hastanelerinin hepsini topladığı vergilerle kendi yapamaz mıydı? Tabii ki yapardı ama o zaman yandaşları nasıl doyuracaktı?
Aslında verdiğimiz milyar dolarlık garantiler, milyar dolarlık borçlar anlamına geliyor… Ancak borç, borç olarak görünmüyor. Güzelliği de bu ya zaten…
***
Durun daha bitmedi! Halihazırda 11 şehir hastanesinin inşaatı sürerken, 3 şehir hastanesi için ihale hazırlıkları devam ediyor. Bunlar dışında 6 şehir hastanesi de proje hazırlık aşamasında bulunuyor. Toplarsan 20 adet daha geliyor.
Şehir hastaneleri, bedelsiz olarak şirketlere tahsis edilen Hazine arazileri üzerine inşa ettiriliyor. Bırakın kiraları, hastane etrafında yapılacak her türlü işletme karı da şirketlerin hanesine gelir olarak yazılıyor.
***
Hastane şirketleri kira dışında, röntgen, laboratuvar, güvenlik, temizlik ve yemekhane hizmetlerinden de para kazanıyor. Çevresindeki otopark, lokanta, büfe gibi ticari alanları da işleterek kar elde ediyor.
Yapım işini gerçekleştirecek firma lehine bedelsiz, bağımsız ve sürekli üst tesis kurma hakkı çeyrek yüzyıl boyunca saklı… Devlet şirkete, sözleşme süresini 49 yıla kadar uzatma imkanı sağlıyor.
***
Yani onlar “bitti” demeden bitmiyor. Öyle bir kurgulamışlar ki… Bu garantili hastanelerin tahkim makamı Londra mahkemeleri... Kişi kendinden bilir işi… Güvenilmez buluyorlar Türk mahkemelerini… Söke söke ödeyeceğiz demek ki!
“Çekilen röntgenden çıkan sonuç ne?” derseniz; Bilemiyoruz! Şehir Hastaneleri, İhale Kanununa tabi değil! Bu tür konular “ticari sır” gerekçesiyle açıklanmıyor.
Anlayacağınız, ihalesi devletten, mahkemesi Londra’dan, sırrı müteahhitten, parası bizden!
https://www.nefes.com.tr/yazarlar/murat-muratoglu/sehir-hastaneleri-yogun-bakima-soktu-butceyi-5764
